اما اوج فعالیت رسانهای و تبلیغی شقیری که از سال ۲۰۰۲ و با برنامهای به نام “یلا شباب” آغاز شده بود، تولید سلسله برنامههایی به نام “خواطر” بود. ایده اصلی این برنامه، مطالبی بود که احمد شقیری به مدت چند سال در هفته نامه المدینة سعودی در ستونی به نام “خواطر الشاب” مینوشت. ایدهٔ اصلی شقیری در این برنامه را میتوان طرح مبانی اخلاقی اسلام به گونهای جذاب و نوین دانست؛ به گونهای که قابلیت تطبیق با مقتضیات امروز جوامع مدرن را داشته باشد. او مفاهیم دینی را با مثالهایی از زندگی عصر جدید ممزوج کرده و معتقد است اسلام همچنان بهترین پاسخگوی نیازهای بشر است. برنامه خواطر او هرسال از شبکه MBC در ماه مبارک رمضان در سرتاسر جهان عرب پخش میشد و بر اساس آمار غیررسمی برخی قسمتهای این برنامه تا ۵۰ میلیون نفر بیننده داشته است که در نوع خود بی نظیر است. متن برنامههای خواطر که به نوعی حالت درس گفتار دارند، به قلم نگارش درآمده و در سه جلد با همان نام “خواطر” روانه بازار نشر شده است.
شقیری سپس مؤسسهای در جده تأسیس نمود که آرمانهای اجتماعی وی را میتوان در آنجا یافت؛ این مؤسسه الإحسان نام دارد و فعالیتهایش معطوف به امور خیریه و فعالیتهای اجتماعی و خدماتی است. دال مرکزی در گفتمان شقیری را میتوان احسان دانست.
شقیری پس از آنکه با تولید برنامههای متعدد و جذاب تلویزیونی در جهان عرب شناخته شد، به عنوان یکی از چهرههای مؤثر در جهان عرب نیز به شمار میرفت؛ به طوری که در آماری که یکی از مجلات معتبر جهان عرب به نام Arabian Business منتشر کرد، شقیری در زمره ۵۰۰ شخصیت برتر جهان عرب و در رتبه ۱۴۳ قرار گرفت. حال آنکه عمدتاً شخصیتهای این فهرست، افراد سیاسی، نظامی، امنیتی و اقتصادی (همچون شاهزادههای عرب) هستند و افراد فرهنگی در آن چندان جایی ندارند.
او همچنین جایگاه ویژهای نزد نخست وزیر امارات متحده عربی و امیر دوبی، محمد بن راشد دارد و در تصمیم سازی های فرهنگی وی نقشی اساسی دارد. (در آینده درباره شخصیت بن راشد خواهم نوشت.)
از نگاه من، شقیری صرفاً یک برنامهساز نیست؛ بلکه او یک متفکر خوشذوق و هوشمند است؛ چراکه وی کاری را با موفقیت به فرجام رساند که دهها سال بود کشورهای جهان عرب از انجام آن عاجز بودند و آن ترویج تعالیم دینی در میان جوانان بود؛ جوانانی که موج توسعه و مدرنیزاسیون به آنها رسیده بود و دیگر تحمل پذیرش تعالیم سلفیگری و حتی تعالیم اهل سنت را نداشته و به همین دلیل از اسلام روز به روز فاصله میگرفتند؛ به طوری که بر اساس آمارهای رسمی، شاخصهای دینداری در این کشورها روز به روز در حال کاهش است؛ اما شقیری توانست با طرح تعالیم اخلاقی و جهان شمول از دین که مورد پذیرش همه مذاهب اسلامی و حتی غیر اسلامی باشد، آنان را به سوی اسلام دعوت نماید. هرچند امروز نیز گسستی عمیق میان جوانان کشورهای عربی و به ویژه عربستان با ساختارهای دینی و حاکمیتی آنها وجود دارد، اما به نظر میرسد گفتمان افرادی همچون احمد شقیری میتواند حلقه وصل ساختارهای سنتی دینی با جوانان عرب عصر مدرنیته باشد. هرچند احمد شقیری در این سالها سعی کرده است فاصلهاش را با خاندان آل سعود حفظ نماید و هیچگونه وابستگی به آنها از نظر فکری، اقتصادی و حتی سیاسی نداشته باشد و چه بسا این امر، رمز موفقیت وی در برنامه سازی هایش باشد.
امیدوارم در آیندهای نه چندان دور، با چندتن از دوستان و همکارانم پژوهشهای مفصلتری را درباره گفتمان و مدل برنامه سازی شقیری انجام دهیم؛ چراکه به نظر نویسنده، دیپلماسی گفتمانی وی به خوبی توانسته است به اهدافش نزدیک شود و موفق عمل کند.
تمامی حقوق مطالب برای مرکز پاسخگویی محفوظ است و هرگونه کپی برداری بدون ذکر منبع ممنوع می باشد.